ලංකාවෙ මේ දිනවල විශාල උද්ගෝෂණ රැල්ලක් යනවා. ගුරුවරුන් තමයි පෙරමුණ අරං තියෙන්නෙ. ඔවුන්ගේ වැටුප් විෂමතාවයන් මුල් කරගෙන සහ කොතලාවල විශ්ව විද්‍යාල පනත මුල් කරගෙන මේ වර්ජනය ක්‍රියාත්මක වෙනවා.
ඔබට මතකනම් 2014 ආසන්න කාලයේදීත් සරසවි ගුරුවරුන් අධ්‍යාපනයට දළ දේශීය නිශ්පාදනයෙන් 6%ක් වෙන් කරන ලෙස යෝජනා කරමින් විශාල වැඩ වර්ජන රැල්ලක් දියත් කළා. එමගින් එවකට පැවති මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව දැඩි අපහසුතාවයකට පත්වුණා. ඒ වගේම පසුගිය රජය සමයේදීත් රජය මගින් සෞඛ්‍ය සහ අධ්‍යාපනය මූලික අයිතිවාසිකමක් බවට පත් කළ යුතුයි කියල කතිකාවක් ගොඩ නැගුණා.
උද්ඝෝෂණ සහ ඉල්ලීම් කරන අය සහ ඒවට මුහුණ දෙන අය යන දෙගොල්ලොම නිතරම මේ ප්‍රශ්නය බලන්නේ ඉතාම කෙටි සහ පටු කෝණයකින්.
උද්ඝෝෂණ කරන පිරිස මොහොතකටවත් හිතන්නෙ නෑ “කොහොමද මෙච්චර පඩි වැඩි කරල මේව ගෙවන්න ආණ්ඩුවට සල්ලි?” කියල. දැනටමත් රජය උපයන හැම රුපියලකින්ම ශත 86ක් යන්නෙ රජයේ සේවකයන්ට පඩි ගෙවන්න සහ විශ්‍රාම වැටුප් සඳහා. ඉතින් පඩි වැඩි කරාට ආණ්ඩුවට ආදායම වැඩි වෙන්නේ නෑ. ඉතින් ඒ වැඩි වෙන පඩි ගෙවන්නෙ කොහොමද කියල කිසිම අවබෝධයක් නැතුව බොහෝ අය උද්ඝෝෂණවල නිරත වනවා
ඒ වගේම රජය කරන්නෙත් ඒකෙම අනිත් පැත්ත. ඔවුන් ප්‍රමාණය ඉක්මවා තව තවත් දේශපාලන පත්වීම් ලබා දෙනවා. ඒ අයට ගෙවන්නේ සාමාන්‍ය පඩියක්. ඉතින් ඒ අයට අවුරුදු කිහිපයක් ගත වුණාම පඩි වැඩි කරල උද්ඝෝෂණ කරනවා ඇරෙන්නෙ වෙන කරන්න දෙයක් නෑ. ඒ වගේම රජය උද්ඝෝෂකයන්ට පඩි වැඩි වීම් දෙන්න බැහැ කියන අතරතුර ඇත්තටම වියදම් අඩු කරන්න අවශ්‍ය බව භාවිතාවෙන් පෙන්වන්නේ නැහැ.
මන්ත්‍රීවරුන්ට වාහන ආනයන, නගර අලංකරණය සහ ප්‍රහාරක ගුවන් යාන මිලදී ගැනීම වගේ දේවල් නිතරම මාධ්‍ය මගින් දකින්න්ට ලැබෙනවා. සමස්ත රජයේ වියදමට සාපේක්ෂව එවනි වියදම් ඉතා කුඩා වියදමක් වුනත් එමගින් ජනතාවට යන පණිවිඩය ඉතාම වැරදියි. අපේ පටි තද කරගෙන නායකයන් සුර සැප විදිනවා යන මතවාදය එමගින් ඉතා පහසුවෙන් සමාජගත වනවා. ජනතාව නිතරම එවිට අසන ප්‍රශ්නය තමයි ඇයි විතරක් දුක් විදින්නේ යන ප්‍රශ්නය.
අපි සරලවම ආයනතයක පඩි කප්පදුවක් කරනවානම් එහි ප්‍රධානියාගේ පඩිය සේවකයන්ට වඩා වැඩි ප්‍රතිශතයකින් අඩු විය යුතුමයි. ප්‍රධානියාගේ පඩි අඩු කිරීම මෙන් දහස් ගුණයක් සියලුම සේවකයන්ගේ පසි ඊට වඩා අඩු ප්‍රතිශතයකින් අඩු කිරීමන් ඉතිරි වුණත් ප්‍රධානියා කැප කිරීමක් ඓදිකිරිම්මට සූදානම් බව නොපෙනුනොත් ඒ සදහා සේවක සහය ලබා ගැනීම ඉතාම අපහසුයි. රටක් පාලනයත් එලෙසමයි
පසුගිය රජයටත් මේ අභියෝගය ඔස්සේ පරාජය වුණා.
ඔවුන් යහපාලන මතවාදය සහ හොරුන් ඇල්ලීම මුලික තේමාවෙන් පැමිණියත් රජය ආරම්භයේදීම බැදුම්කර වංචාව පිළිබද කතාවත් සමග හොරුන් ඇල්ලීම සහ යහපාලනය පිලිබද ජනතාව තුල ඇති විශ්වාසය පලුදු වීම අවසාන වුණේ සම්පූර්ණ ආර්තිකයම පස්ස්කු ප්‍රහාරයෙන් කම්පනය කරවමින්. පවතින ක්‍රමය තුලත් කිරීමට අවශ්‍යදේ නොකිරීම සහ ඒ පිළිබදව ක්‍රියාවෙන් ඔප්පු නොකිරීමෙන් ජනතා විශ්වාසය පලුදු වීමත් සමග රජයට ඕනෑ තරම් සල්ලි තිබෙනවා යන වැරදි මතයත් ජනතා අප්‍රසාදය මතු වනවිට සෑම වෘතීය කණ්ඩායමක්ම තමන්ගේ අවශ්‍යතා ඉදිරියට ගෙන ඒමත් දැකිය හැකියි. මේ වැඩ වර්ජන රැල්ල ඉදිරියට ගෙන යාමට එමගින් වර්ජකයන්ට විශාල සහනයක් ලැබෙනවා.
එවැනි වාතාවරණයක් යටතේ අපේ ආදායම් වියදම් ගලපා ගන්න රජයකට ඉතාම අපහසුයි. එපමනක් නොවෙයි, එවැනි තත්ව සමනය කිරීමට රජය ගන්නා තීරණ වලින් අපේ මුලු ආර්තිකයම නොහිතන අගාදයකට යන්න පුලුවන්.
මේ දිනවල බොහෝ දෙනා අපේ ණය ගෙවීමේ හැකියාව ගැන සහ ඒ සදහා සංචිත ප්‍රමාණවත් තරම් තිබේදැයි විශාල සාකච්චවක් ඇතිව තිබෙනවා. ණය ගෙවීම ජයග්‍රහණයක් ලෙස එක් පාර්ශවයක් දකින අතර අනෙක් පාර්ශවය දකින්නේ ණය ගෙවීමට තවත් සංචිත කොතරම් ප්‍රමාණවත්ද යන්නයි.
නමුත් ණය ගෙවීමට දුෂ්කරතා ඇති වීම සහ සංචිත ප්‍රමාණය අඩු වීම විශාල ප්‍රශ්නයක රෝග ලක්ෂණ බව තේරුම් ගැනීමට බොහෝ දෙනෙක්ට හැකියාවක් ලැබී නැහැ. එම නිසා ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයන් මේ ප්‍රශ්නය දකින්නේ ණය ගෙවීම් පිළිබද ප්‍රශ්නයක් ලෙස හෝ අන්තර්ජාතික මූල්‍ය අරමුදලෙන් (IMF) විසදුම් ලබා දිය හැකි ප්‍රශ්ණයක් ලෙසට පමණයි.
නැමුත් සැබෑම ප්‍රශ්ණය අපේ ආර්තිකය කාලයට ගැලපෙන ලෙස නවීකරනය නොවීමත් ඉතාමත් යල් පැනගිය සහ අසත්‍ය ආර්තික මතවාද මත අපේ ආර්තිකය මෙහෙයවීමයි. ආර්ථිකයක් සකස් වන්නේ නිතරම එහි ජනතාවට මහන්සි වී වැඩ කිරීමටයි. මහන්සි වී වැඩ කරන තරමට එම රටේ තිබෙන සම්පත් උපරිම ලෙස භාවිත වනවා වගේම ජනතාවට තව තවත් මහන්සි වී වැඩ කිරීමට උද්දීපනයක් ඇති කරනවා. ක්‍රියාකාරී ආර්තික නිතරම මහන්සි වී වැඩ කරන පුද්ගලයාට වැඩි ආදායමක් උපයා ගත හැකි ලෙස සකස් වී තිබෙනවා. දුර්වල ආර්තික බොහෝ විට මහන්සි වී වැඩ කරන පුද්ගලයන්ට අඩු ආදායමකුත්, මහන්සි වී වැඩ නොකරන පිරිසට වැඩි ආදායමකුත් ඉපැයිය ලෙස සකස් වී තිබෙනවා.
එවිට ජනතාව වැඩි වැඩියෙන් මහන්සි වී කාර්යක්ෂම ලෙස වැඩ කිරීම වඩා වාසිදායක වන අතර අඩුවෙන් මහන්සි වී වැඩ කිරීමයි. එවැනි තත්වයක් තුල ආර්තිකය සක්‍රීය වන්නේ නෑ. එහිම අනෙක් පැතිකඩ නම් මහන්සි වී වැඩ නොකරනන්න්ට පහසුවෙන් මුදල් ඉපයීමට තිබෙන හැකියාවයි. දේශපාලන බලපෑම් මත, වෙළදපොළ විකෘති කිරීම් මත සහ තරගකාරීත්වය මග හැරීම මත මහන්සියෙන් තොරව මුදල් ඉපැයීමේ ක්‍රම ශ්‍රී ලංකාව තුල ඕන තරම් තිබෙනවා. එහි වැඩිම බලපෑම වන්නේ මහන්සි වී මුදල් උපයන මිනිසුන්ටයි. එහිදී ඔවුන් අදයිර්යමත් වීම සහ ඔවුන් සමහරෙක් වර්ජන වෙත යොමු වීම ආදිය ආර්තිකයක නොවැලැක්විය හැකියි.
එසේම එවැනි අවස්ථාවල විශාල වශයෙන් සාර්තක වෙළදපොලවල් සදහා පුද්ගලයන් සංක්‍රමණය වීම සිදු වෙනවා. විශාල ශ්‍රී ලාංකිකයන් ශ්‍රී ලාංකාවෙන් පිටත ජීවත් වීමට සහ ඕස්ට්‍රේලියාව, කැනඩාව වැනි රටවල් වලට සංක්‍රමණය වීමට උත්සහ කරන්නේ මහන්සියට නිසි ආදායමක් උපයා ගත නොහැකි මිනිසුන්. සමාජයේ නිතරම ඇහෙන “අපේ මිනිස්සු පිටරට ගියාම හොදට වැඩ කරනවා, මෙහේ කිසි වැඩක් කරන්නේ නැහැ” කියන ප්‍රකාශයෙන් අපි තේරුම් ගත යුත්තේ අපේ සමාජ ක්‍රමය සහ ආර්තිකය සෑදී ඇත්තේ මහන්සි වී වැඩ කරන මිනිසුන්ව දිරිමත් කරන්නට හෝ මුලු සමාජයම දිරිමත් කරන්නට නොවෙයි. වැඩ නොකර මුදල් ඉපැයීම පහසු දායක වනවිට මුලින්ම එයින් අපහසුතාවයට පත්වන්නේ වැඩ කිරීමට කැමති මිනිසුන් බව අපි මුලින්ම මතක තබා ගත යුතුයි.
ඒ වගේම ආනයන තහනමින් භාණ්ඩ මිල ඉහළ යාම සමග පැමිණි ජීවන වියදම උද්ඝෝෂණ ඉදිරියට ගෙනායාමට විශාල පිටුවහලක්. වතාවන් ගණනාවක් මේ තීරු ලිපියෙන් පෙන්වා දී ඇති පරිදි ආනයන යනු නරක දෙයක් නොවෙයි. ඒ වගේම ආනයන සහ අපනයන විරුද්ධ පද නොවන අතර එකම කාසියේ දෙපැත්තයි. පහත ප්‍රස්තාරයෙන් එය ඉතා පහසුවෙන් දැකිය හැකියි. අප වසර ගණනාවක සිට අපේ ආනයන විශාල ලෙස අඩු කර තිබෙනවා. ඒ ආනයන අඩු කරන සෑම අවස්තාවකදීම අපේ අපනයනත් අඩු වුණා. (දළ දේශීය නිෂ්පාධනයට සප්පෙක්ෂව)
මෙහි ප්‍රස්තාරයෙන් පෙනෙන්නේ එලෙස සටහන් වූ එක අවස්ථාවක්.
ප්‍රස්තාරය අයිතිය : එශිනි ඒකනායක
එම ප්‍රස්තාරය ආනයන පිළිබද වැරදි සහ යල් පැන ගිය මතය වගේම එම වැරදි මතය නිසා අනවශ්‍ය ප්‍රශ්න වලට මුහුණ දිමටත් ලබා දුන් හොද උදාහරණයක්.
වැඩ වර්ජන, උද්ඝෝෂණ අපේ ආර්ථික දුර්වලතා නිසාම ඇතිවන බවත් වැරදි ආර්තික උපක්‍රම උද්ගෝශන සහ වැඩ වර්ජන කිරීමට බලා සිටින වෘතීය සමිති නායකයන්ට මහත් පිටුවහලක් බවත් අමතක නොකළ යුතුයි
2021 ජූලි 30 වන දින අරුණ පුවත්පතේ පළ වූ ලිපියක්